MONOVID-19 jest projektem realizowanym wspólnie przez portal internetowy Drame.hr, SPID (Związek Scenarzystów i Pisarzy Utworów Scenicznych) i czasopismo „Kazalište” („Teatr”) wydawane przez Chorwackie Centrum ITI. Koordynatorzy – Ivor Martinić i Jelena Kovačić zaprosili do współpracy 19 chorwackich autorów i autorek.
Od momentu wybuchu pandemii, kiedy kultura, zwłaszcza w przypadku sztuk scenicznych, zastygła, cała społeczność teatralna zaczęła zastanawiać się nad tym, jak działać w stanie przymusowego spoczynku, jak zareagować na nową sytuację, która nas wszystkich zaskoczyła i na którą nie byliśmy przygotowani.
Autor TOMISLAV ZAJEC
Wiesz…, czasami mi się śnisz. Śni mi się, że się zgubiłeś, a ja cię odnajduję. W lesie, w którym rośnie wszystko. Nie trzeba być psychologiem, żeby zrozumieć to przeciwieństwo; jest wystarczająco inaczej niż w twoim czy moim pokoju.
Autor DINO PEŠUT
Stoję na krawędzi dachu budynku,
Krańca świata
I znowu na niego czekam.
Autor NINA MITROVIĆ
Życie w strachu to nie życie, jeśli do tej pory się nie bałem, to na pewno nie zacznę teraz. Wychodzę pod osłoną nocy, gdy nikogo nie ma, wtedy nikomu nie przeszkadzam, stary człowiek, tylko cień pod uliczną latarnią, wchodzi i wychodzi z ciemności, tak jak moje wspomnienia.
Autor IVANA VUKOVIĆ
Mój nos jest przeważnie przyklejony do szyby w oknie. Podwójna szyba chroni was przede mną. Mnie chroni przed wami ekran waszego laptopa. Na nim przewijają się występy wykonywane dla jakiejś innej publiczności. Oglądacie coś, co zostało już przeżyte.
Autor RONA ŽULJ
Prawda
Należało przewidzieć to nieuniknione nieszczęście
Które nieuchronnie dotknie
Autor ESPI TOMIČIĆ
na pewno sama
krzyknąłeś i wszedłeś do łazienki
zarzuciłeś ręcznik na drzwi
Autor DUBRAVKO MIHANOVIĆ
Chciałabym coś powiedzieć o trzech Mariach. (Krótka pauza). Pierwszej nigdy nie spotkałam; widziałam ją tylko na zdjęciach. Drugą znałam, a ona znała mnie, dopóki nie zaczęła mnie zapominać. Trzeciej słuchałam i wciąż jej słucham… Nie wiem, co je łączy.
Autor MIRNA RUSTEMOVIĆ
W tej sytuacji zaskoczyła mnie tylko jedna rzecz: w kiosku może zabraknąć gazet. Myślałam o możliwych przyczynach, które do tego doprowadziły; otwartych jest mniej kiosków i sklepów, więc drukuje się mniej gazet, mniej osób pracuje w drukarniach, mniej kierowców dostarcza gazety, jest mniej pieniędzy na druk, a może po prostu chodzi o to, że ludzie w momencie strachu i w stanie zagrożenia wierzą tylko w drukowane wydania.
Autor KATJA GRCIĆ
Cóż mogę wam powiedzieć? Tak wyszło. Edward rozchorował się tuż zanim się zaczęło. Jest zatem w grupie osób szczególnie narażonych. Od razu powiedziałem, że nie możemy wystawiać go na dodatkowy stres! Zapadła decyzja, że tak chorowity i niepewny w żadnym razie nie może przejąć ciężaru władzy w tych trudnych czasach.
Autor JASNA JASNA ŽMAK
myśli cisną się do głowy, zanim jeszcze otworzę oczy
codziennie tak samo
codziennie ostro
Autor VEDRANA KLEPICA
Nie jestem już pewna, co mam dalej myśleć.
Ani o tobie, ani o sobie.
Godziny stają się zbyt długie.
Autor OLJA LOZICA
Świat zawisł pod presją niewidzialnego wroga. Czas utknął niczym mucha złapana na lep. Nadszedł moment, żeby ludzie zagrali w grę z ciszą. Ale niestety, większość ludzi podążając za pragnieniami owiniętymi w kolorowe, błyszczące papierki, zapomniała, jak w ogóle można grać w grę z ciszą.
Autor DINA VUKELIĆ
Sanja w samotni swojego skromnego i schludnego pokoju. W półmroku odwraca się do figurki Jezusa Chrystusa stojącej na nocnej szafce, ale co jakiś czas spogląda przez okno, jakby naprzeciwko jej mieszkania działo się coś ważnego.
Autor BEATRICA KURBEL
HELENA: Wiem doskonale, co myślisz o zapalaniu świec dla kaprysu i o nas, którzy używamy ich bez uzasadnionego powodu. Chociaż tych, które teraz zapaliłam nie zobaczysz ani nie poczujesz ich sztucznego zapachu, bo dobrze przemyślałam, gdzie je postawię.
Autor IVAN PENOVIĆ
Naprzeciwko mnie mieszka starsza kobieta, sama. Zanim zaczęło się to całe gówno codziennie siedziała na balkonie i paliła jednego za drugim. Podczas kwarantanny dołączyła do niej rodzina, jej dzieci ze swoimi dziećmi.
Autor IVANA SAJKO
W pokoju nieco szerszym niż skóra,
do którego w regularnych dziesięciominutowych odstępach
dobiega dźwięk hamowania U‑Bahnu numer jeden i trzy,
Autor LUKA VLAŠIĆ
No to na początek powiem
Skoro już jesteśmy przy temacie choroby
Że do całej tej sytuacji podchodzę dość septycznie
Autor TENA ŠTIVIČIĆ
Ten punkt zwrotny, podobnie jak inne w przeszłości, które zasadniczo wytyczyły drogę historii kobiet, nastąpił, można powiedzieć, w wyniku zbiegu okoliczności. Nikt nie spodziewał się, że wynalezienie pierwszego prymitywnego pługa będzie kamieniem węgielnym patriarchatu.
Autor GORAN FERČEC
Zakleił kamerę kawałkiem taśmy, żeby go nie oglądali, podczas gdy je przed komputerem, gdy je obiad z filmikiem na YouTube, w którym koreańska pożeraczka Boki milczy, przeżuwa i przełyka, this shrimp is big but Boki’s mouths are bigger, największe usta Internetu, one-bite Boki
Koordynator
chorwacka dramatopisarka i dramaturżka, która regularnie współpracuje w ramach prawie wszystkich projektów z reżyserką Anicą Tomić. W 1998 roku stała się członkinią alternatywnej grupy teatralnej “Theatre de femmes”.
Koordynator
chorwacki autor dramatów, dramatów radiowych i scenariuszy oraz dramaturg. Jego debiutancka sztuka Ovdje piše naslov drame o Anti (pol. Tu napisali tytuł dramatu o Ante) została wystawiona w Miejskim Teatrze Młodych w Splicie w 2009 roku. Spektakle na jej podstawie zrealizowano także w Londynie, Belgradzie i Brukseli.
Partner ITI
ukończyła Szkołę Rytmiki i Tańca oraz studia na Wydziale Filozoficznym (jugosławistyka i literatura porównawcza) i na Akademii Sztuki Dramatycznej w Zagrzebiu (dramaturgia). Pracowała jako dramaturżka i redaktorka Programu Dramatycznego Chorwackiej Telewizji oraz jako dramaturżka i choreografka w większości chorwackich teatrów.
Tłumacz
doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, absolwentka filologii słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach realizuje projekt badawczy (Trans)pozycje idei w chorwackim i serbskim dramatopisarstwie oraz teatrze (1990–2020).